Wavin Spotlight - Ze zeggen dat tegenpolen elkaar aantrekken. Zoals bij een nieuw, duurzaam stedelijk ontwerp in steden zoals het Noord-Duitse Wolfsburg. Waar esthetiek en functionaliteit samengaan, ontstaat er synergie waar menselijke ervaring haar stempel op drukt. Functionele concepten kunnen inspireren tot grootse ontwerpen, wat ons helpt in te zien hoe dagelijkse behoeften tot uitdrukking komen in architectuur. Neem bijvoorbeeld regenwaterbeheer. Overlast door regenwater is een probleem waar steden in Europa voorlopig nog mee te kampen zullen hebben. Daarom zijn steden in heel Europa op zoek naar unieke oplossingen om het probleem te verhelpen, zonder concessies te doen aan natuur, schoonheid en duurzaam ontwerp. Dit is het verhaal van het project in Wolfsburg – een verhaal waarin Wavin een centrale rol speelt door de kloof tussen schoonheid en functionaliteit te dichten.
Perfecte balans tussen esthetiek en functionaliteit
Het Noord-Duitse Wolfsburg is bezig met het herontwikkelen van een omvangrijk stedelijk gebied in de wijk Hellwinkel. De visie achter duurzame stedelijke ontwikkeling is het stimuleren van onderling verbonden groene ruimten, een multimodaal vervoersysteem en ontwikkeling gericht op gemengd gebruik (woningen en bedrijven). Alles is daarbij zo ontworpen dat het een esthetisch plezierige en tegelijk functionele omgeving vormt, waar bewoners en ondernemers kunnen verblijven en van kunnen genieten. Dit is precies wat Wolfsburg zich heeft voorgenomen in het stadsdeel Hellwinkel nabij de Autostadt (in bezit van Volkswagen). Maar de uitvoering ging niet zonder slag of stoot.
Een van de kernpunten was hoe de stad beschermd kan worden tegen ravage door overstromingen. De regenbuien worden steeds talrijker en heviger. Bestendigheid tegen overstromingen is hoog op de agenda komen te staan van steden in heel Europa en zelfs wereldwijd. Wolfsburg had een plan nodig waarmee het stadsdeel bestand zou zijn tegen overstromingen, zonder de esthetische en ecologische integriteit aan te tasten.
In pure architectuur dient elk detail, hoe klein het ook mag zijn, een betekenis te hebben of een doel te dienen.Augustus W.N. Pugin
Het ‘Dream Team’
Na zorgvuldig overleg hebben de besluitvormers een consortium van professionals samengesteld. Stadsbestuurders, planners, architecten, ingenieurs, installateurs en een bedrijf dat de oplossing voor regenwater levert werken hierin samen. Hun gezamenlijke doel is duurzame en leefbare gemeenschappen tot stand te brengen die bescherming bieden aan het historische, culturele en ecologische erfgoed. Wavin Duitsland voelt zich vereerd om deel te mogen nemen aan deze dynamische alliantie en aan een project van deze omvang. Het gebied beslaat 11 hectare met daarin ongeveer 750 woningen.
Volgens de stedenbouwkundigen en architecten van SMAQ is het ‘ontwerpen van woningbouw gebaseerd op twee lokale begrenzingen. Ten eerste de schilderachtige en imposante bosrand in het zuiden en ten tweede de voor Wolfsburg typerende mix van verschillende soorten woningbouw rond de locatie’. Het voorstel bestaat uit dicht op elkaar gebouwde, ‘groene’ rijtjeshuizen die samen een ‘lappendeken’ vormen van verschillende woningtypen (en dus gebruikers). Daarnaast zijn er diverse openbare en buurtgebonden ruimten op verschillende niveaus en een ritmische mix van gebouwen en beplanting.
Het stadsdeel Hellwinkel – een uitdaging op het gebied van regenwater
Het is de bedoeling dat dit stedelijke woningbouwproject vrijwel zelfvoorzienend is op het gebied van energie, regenwater en infrastructuur. Een hoge mate van duurzaamheid is het doel. Deze wijk wordt bij hevige regen getroffen door overstromingen en het hoge grondwaterpeil leidt tot problemen omdat er geen oplossing voorhanden is om de filtratie van het regenwater te beheren. Het middelpunt van het regenwaterbeheer in de wijk vormt de Wiesenterrasse. Deze bestaat uit een hoger gelegen en een lager gelegen gedeelte en is ontworpen als groengebied met een trap vanaf een promenade die langs het terrein loopt. Onder dit groene gebied zouden grote opslagtanks moeten komen om bij hevige regen voor de nodige extra opvangcapaciteit te zorgen. Het gebied heeft dus behoefte aan een flexibele oplossing voor regenwater die geschikt is voor een oplopend terrein met een bijzonder getrapt ontwerp en minder opvallende deksels voor mangaten of inspectieputten.
Wiesenterrasse – de oplossing voor regenwater
Het consortium besloot dat er behoefte was aan het bufferen van regenwater onder een mooie, multifunctionele groene ruimte. Het duurzame concept dat Wavin voor regenwater heeft ontwikkeld, steunt op drie pilaren of doelstellingen:
- Verdamping via groene gebieden
- Verminderde afstroming via het oppervlak dankzij beplante en groene gebieden
- Onzichtbare ondergrondse opslag in een Q-Bic Plus buffertank (water kan van bovenaf in de tank filtreren, maar komt niet in de bodem terecht; het zal in plaats daarvan via debietbegrenzers en putten langzaam worden afgevoerd naar het rioleringssysteem van Wolfsburg)
De producten die voor deze oplossing worden gebruikt, zijn de Q-Bic Plus (bufferttank) en de X-Stream (regenwaterbuis) van Wavin. De installatie van de eerste buffertanks werd afgerond in augustus/september 2016.
Er zijn maar liefst 1500 Q-Bic Plus units geïnstalleerd in 5 dagen tijd! Dit was mogelijk doordat de Q-Bic Plus weinig weegt en erg eenvoudig is te installeren. De units klikken vast op hun plaats in een handomdraai. Dankzij de geïntegreerde verbindingen zijn clips of pennen overbodig. Deze units zijn dan ook de droom van elke installateur!
Het project als geheel is gestart in het derde kwartaal van 2015 en zal volgens planning in 2018 worden afgerond.
Afbeelding: plaats waar de ondergrondse Q-Bic-systemen zullen worden geïnstalleerd
Het project in Wolfsburg is een uitstekend voorbeeld van hoe een stedelijk gebied overstromingsbestendig en duurzaam kan worden gemaakt zonder in te boeten aan schoonheid en charme. Maar bovenal kunnen de mensen die in het stadsdeel Hellwinkel wonen rustig slapen in de wetenschap dat zij beschermd zijn tegen overstromingen. En tegen alle gevaren die kunnen ontstaan wanneer door aanhoudende hevige regenval de straten overstromen.
Wilt u weten hoe u ervoor kunt zorgen dat uw stad of buurt beter bestand is tegen overstromingen? Download hier onze Whitepaper voor stedelijk regenwaterbeheer of neem contact op met het Wavin-kantoor bij u in de buurt voor meer informatie. En volg ons op Facebook, waar we updates zullen posten over de voortgang van het project in Wolfsburg totdat het voltooid is.
